Historia biblioteki

Lata powojenne obudziły w ludziach głód książki i wiedzy. Jak grzyby po deszczu powstawały biblioteki. W Strzegomiu placówkę taką stworzono już pod koniec 1945 r. Wśród założycieli był m.in. ówczesny burmistrz strzegomski Edward Jaworski oraz małżeństwo Helena i Stanislaw Gwoździowie. Była to wypożyczalnia PPS mieszcząca się w mieszkaniu prywatnym. Pierwszy księgozbiór liczył tylko 300 tomów. Został zgromadzony z darów mieszkańców Strzegomia.

W 1948 r. zasoby biblioteki liczyły już 800 woluminów. W 1947 r. w Strzegomiu istniała także książnica miejscowej ludności żydowskiej.Wypożyczalnia PPS była zaczątkiem przyszłej biblioteki miejskiej. Ta powstała dopiero w 1949 r. z fundacji Powiatowej Biblioteki w Świdnicy, która przekazała 200 woluminów. Początkowo jej siedziba mściła się w budynku Urzędu Miejskiego, a oficjalne otwarcie nastąpiło 8 V 1949 r. Kierowały nią do 1972 r. Zofia Kwiatkowska, a do 1974 r. Irena Borecka. Stamtąd zbiory biblioteczne przeniesiono do Szkoły Podstawowej nr 4. Obecnie Biblioteka Miejska znajduje się przy ul. Świdnickiej 23. Od 1975 do września 2012 roku, kierowała nią Urszula Jarosińska. W październiku 2012 roku dyrektorem biblioteki została Katarzyna Wójcik.

Liczba woluminów i czytelników szybko rosła. Już w końcu 1949 r. zdołano zgromadzić 330 woluminów, a na liście czytelników figurowało 100 osób. W 1953 r. pojawiła się nowa forma udostępniania książek. Zaczęto zakładać tzw. biblioteki sąsiedzkie. Placówką taką kierował stały czytelnik, który z biblioteki odbierał 10-20 książek i następnie wypożyczał je sąsiadom czy znajomym.

Na przełomie lat 1952/53 w Strzegomiu działały 53 takie biblioteki, z których korzystało 250 osób. Miejska Biblioteka Publiczna w Strzegomiu docierała do swych czytelników także poprzez punkty biblioteczne, które rozpoczęły swą działalność w 1953 r. Na szczególne podkreślenie zasługuje udział strzegomskiej biblioteki w likwidacji analfabetyzmu na początku lat 50.

Obecnie Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. Elizy Orzeszkowej posiada jedną filię w mieście i 5 filii wiejskich w: Jaroszowie, Goczałkowie, Żółkiewce, Stanowicach i Kostrzy. W swej obecnej siedzibie zajmuje powierzchniq 342 m kw. Znalazły tu miejsce księgozbiory dla dorosłych i dzieci, czytelnia, dział opracowania i gromadzenia zbiorów. W zasobach biblioteki znajdują się unikatowe wydawnictwa braci Urbanów, którzy w latach 1901-1920 posiadali w Strzegomiu własną oficynę wydawniczą drukującą polskie wydawnictwa i czasopismo „Dla Wszystkich”.

W latach 1952-1970 wśród strzegomskich czytelników zdecydowanie przeważali uczniowie szkól podstawowych i średnich. Wyraźnie mniej czytali robotnicy, rolnicy i osoby niezatrudnione, wzrósł natomiast odsetek pracowników umysłowych.

Praca Miejskiej Biblioteki Publicznej w Strzegomiu polega nie tylko na gromadzeniu i wypożyczaniu książek. Organizowane są w niej liczne imprezy, dzięki którym strzegomianie mają okazję poznać nowości wydawnicze, autorów książek i innych ciekawych ludzi. Gośćmi biblioteki byli m.in. Henryk Worcell, Aleksander Minkowski, Hanna i Antoni Gucwińscy, Kazimierz Szymeczko, Olga Tokarczuk, Wanda Chotomska,Beata Ostrowicka,Marcin Brykczyński. Dużą popularnością cieszą się konkursy czytelnicze. Wielu pisarzy litereatury dziecięcej gościło w strzegomskich szkołach w cyklu „Z książką na walizkach”. Przy bibliotece działa Akademia Malucha promująca czytelnictwo wśród najmłodszych i ich rodziców.

Źródło: Strzegom. Zarys monografii miasta i regionu